مختاری، محمد

یکم اردیبهشت محمد مختاری در مشهد به دنیا آمد. تحصیلات ابتدایی و متوسطه را در مشهد گذراند. سپس وارد دانشگاه فردوسی شد و در سال ۱۳۴۸ به عنوان دانشجوی ممتاز در رشتۀ ادبیات فارسی فارغ‌التحصیل شد.

انتشار اشعار در مجلات نگین و فردوسی و همکاری با مطبوعات دیگر.
انتشار ترجمۀ کتاب “واقع گرایی و داستان بلند” از جان آپدایک.

گذراندن دوران سربازی.

فعالیت خود را در بنیاد شاهنامۀ فردوسی آغاز کرد و پس از مدتی به عضویت هیئت علمی این بنیاد درآمد.

با مریم حسین زاده، نقاش، ازدواج کرد و حاصل این ازدواج دو پسر به نام‌های سیاووش و سهراب است.

انتشار مجموعۀ شعر در وهم سندباد.

انتشار مجموعۀ شعر قصیده­‌های هاویه.
انتشار مجموعۀ شعر بر شانۀ فلات.

انتشار مجموعۀ شعر شعر پنجاه و هفت.
تدریس در دانشگاه هنرهای دراماتیک تا سال ۱۳۵۹ (انقلاب فرهنگی)
همکاری فعال در نشر جنگ ادبی بیداران

دبیر کانون نویسندگان ایران تا سال ۱۳۶۰
همکاری با کتاب جمعۀ احمد شاملو

گردآوری مجموعۀ شعر بهار و واقعه، که در گرفتاری سال ۱۳۶۱ از میان رفت.

در آذرماه دستگیر و زندانی شد.
حکم انفصال دایم ار خدمات دولتی برای او صادر شد.

سرایش مجموعه شعر «از اطاق ۷۲» که در زندان سروده شده است.
زمانی که در زندان بود، مؤسسۀ مطالعات و تحقیقات فرهنگی، کتاب داستان سیاووش از شاهنامه را که توسط او تصحیح انتقادی شده بود، با حذف نام محمد مختاری و تنها با ذکر نامش در مقدمۀ کتاب به چاپ رساند.

آزادی از زندان

سرایش منظومۀ ایرانی.

سرایش و گردآوری اشعار مجموعۀ خیابان بزرگ، که از سه بخش  تشکیل شده است:
اول شعرهای سال‌­های ۵۸ تا ۶۱ که بسیاری از آن­ها در نشریه­‌های گوناگون همان ایام به چاپ رسیده است.
دوم شعرهای ۶۴ – ۶۱ که بخشی سروده­ٔ زندان است و بخشی شعرهای جنگ.
سوم شعرهای ۶۸ – ۶۵.

سرایش شعر‌های مجموعه‌ی سحابی خاکستری

عضویت در شورای نویسندگان مجلۀ دنیای سخن به مدت سه سال
و همکاری با مطبوعات دیگر.

سرایش شعر بلند آرایش درونی.
انتشار منظومۀ ایرانی.
انتشار کتاب حماسه در رمز و راز ملی.

انتشار کتاب اسطورۀ زال (تبلور تضاد و وحدت در حماسۀ  ملی).

عضویت در شورای نویسندگان مجلۀ تکاپو

سرایش شعرهای مجموعۀ وزن دنیا.

تألیف کتاب هفتاد سال عاشقانه (آنتولوژی شعر عاشقانۀ معاصر ایران ۱۳۰۰ تا ۱۳۷۰).
انتشار کتاب زادۀ اضطراب جهان (ترجمۀ ۱۵۰ شعر از ۱۲ شاعر اروپایی).

انتشار کتاب انسان در شعر معاصر (نقد و تحلیل ادبی).

انتشار کتاب تسوتایوا (ترجمۀ زندگینامه).

سفر به آمریکا، کانادا و اروپا به مدت نه ماه برای انجام  سخنرانی­‌ها و گفتگوهای گوناگون در زمینۀ ادبیات و فرهنگ.
انتشار کتاب برگ گفت و شنید در کانادا (مجموعۀ سخنرانی‌­ها دربارۀ شعر و ادب و فرهنگ)

انتشار کتاب آخماتوا (ترجمۀ زندگینامه)

انتشار نیما و شعر امروز در کتاب ری را (مصاحبۀ عباس غزوانچاهی با محمد مختاری)
انتشار کتاب مایاکفسکی (ترجمۀ زندگی­نامه)
انتشار کتاب ماندلستام (ترجمۀ زندگی­نامه)
شروع کار روی طرح مجموعۀ کتاب­های شاعران معاصر ایران، که تنها کتاب منوچهر آتشی آماده‌ی انتشار شد.
آماده سازی کتاب چشم مرکب (نواندیشی از نگاه شعر معاصر) برای چاپ.

عضویت در کمیتۀ تدارک و برگزاری مجمع عمومی کانون نویسندگان ایران
انتشار تمرین مدارا (مجموعۀ مقالات فرهنگی، اجتماعی، سیاسی).
بعد از ظهر روز پنجشنبه دوازدهم آذر توسط مأموران وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی دستگیر شد و به قتل رسید.

محمد مختاری در تدوین و انتشار متن ۱۳۴ نویسنده و ازسرگیری فعالیت کانون نویسندگان ایران نقش فعالی داشت. چندبار طی سال­های پایانی عمرش به طور انفرادی یا همراه نویسندگان دیگر ربوده شده بود و مأموران وزارت اطلاعات او را به خاطر نوشته­هایش و فعالیتش در کانون نویسندگان تهدید کرده بودند. در ماه مهر ۱۳۷۷ به همراه پنج نویسندۀ دیگر که عضو کمیتۀ تدارک و برگزاری مجمع عمومی کانون نویسندگان ایران بودند به دادسرای انقلاب احضار شده بود. در پانزدهم دی ۱۳۷۷ وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی با صدور اعلامیه­‌ای دخالت عناصر آن وزارتخانه را در قتل محمد مختاری تأیید کرد.