Iran va Espania: ja ye pa ye 2500 saleh ye farhang-e iran dar espania ye bastani

شجاع‌الدين شفا در كتاب ايران و اسپانيا معتقد است كه اين اثر، یک فصل فراموش شده از تاریخ تمدن اسلامی است که در طول قرن‌ها از طریق اسپانیای مسلمان سهم خود را بر جریان عظیم علمی و فرهنگی دنیای غرب افزوده است. اما همواره اين مهم فراموش گشته است كه نقش شگرف و پایداری را که ایران در طول هشت قرن در اسپانیای مسلمان در عرصه‌های سیاسی، اداری، علمی، ادبی، هنری، معماری، مذهبی، فلسفی، الهیات و عرفان بازی کرده است، تعمدا به فراموشی سپرده شده و از آن سخنی رانده نشده است. مردم آندلس (اسپانيای مسلمان) در تمام زندگی اجتماعی خود، انتخاب نوع پوشاك و تناول خوراك‌های جديد و آداب و رسومی كه با برچسب اسلامی و عربی همراه است، در واقع پيرو ايرانيان بودند. چه اعراب چيزي برای عرضه كردن در چنته نداشتند و هرچه بود و نبود پس از فتح ايران و وام گرفته از ايرانيان است كه با برچسب اسلامی همراه گشته. همیشه بحث از دانش عرب، معماری عرب، موسیقی عرب، نساجی عرب، کاشیکاری و سرامیک عرب، فلسفه و الهیات و تصوف عرب در میان بوده است، حال آنکه حتی یکی از این دستاوردها نیز بدون حضور و مشارکت دانشمندان، ادیبان، معماران، هنرمندان، صنعت کاران، فیلسوفان، حکما و عارفان ایرانی، که هیچ یک «عرب» نبوده اند، تحقق نیافته‌اند.