هاروی، دیوید

دیوید هاروی یکی از مهم‌ترین اندیشمندان و پژوهشگران معاصر در حوزه‌ی علوم انسانی است. او که به نظریه‌های مارکسیستی گرایش دارد، در کتاب‌های خود تلاش می‌کند تا با نگاهی علمی و دقیق، نظریات و سیاست‌های نئولیبرالی را نقد کند. از بهترین کتاب‌های دیوید هاروی می‌توان به «امپریالیسم نوین» و «مارپیچ سرمایه» اشاره کرد.

زندگینامه دیوید هاروی

دیوید هاروی (David Harvey) در 31 اکتبر 1935 در انگلیس به دنیا آمد. او در سال 1961 توانست در رشته‌ی جغرافیا در دانشگاه کمبریج به درجه‌ی دکتری برسد. دیوید هاروی در همان سال تدریس در دانشگاه بریستول را آغاز کرد. او در این برهه به عنوان یک نظریه‌پرداز پوزیتیویست شناخته می‌شد و پروژه‌ی او پی‌ریزی جغرافیای علمی بود. دیوید هاروی در سال 1969 یکی از مهم‌ترین آثار خود را به نام «تبیین در جفرافیا» (Explanation in Geography) نوشت. او در این کتاب تلاش کرده بود تا بنیانی برای استفاده از روش‌های علمی و آماری در جغرافیا فراهم آورد. اما یک اتفاق نگاه او را به‌طور کلی عوض کرد.

دیوید هاروی پس از دانشگاه بریستول، به دانشگاه جان هاپکینز در بالتیمور رفت تا در آنجا جغرافیا و محیط زیست تدریس کند. بالتیمور منطقه‌ی فقیرتری نسبت به بریستول بود و دیوید هاروی از آنجایی که در دانشگاه جدید فرصت بیشتری پیدا کرده بود، به میان مردم می‌رفت. از طرفی، او در دانشگاه جان هاپکینز با دوستان و دانشجویان مارکسیست مواجه شد. همه‌ی این اتفاقات باعث شد که دیوید هاروی به نظریات مارکسیستی گرایش پیدا کند. او نگرش نو خود را به جغرافیا در کتاب «عدالت اجتماعی و شهر» (Social Justice and the City) مطرح کرد.

دیوید هاروی فعالیت‌های خود را به عنوان یک نظریه‌پرداز مارکسیست گسترش داد. او علاوه بر نوشتن کتاب‌های مختلف در نقد نگرش نئولیبرالیسم، به سخنرانی‌های عمومی و کنشگری در فضای سیاسی نیز پرداخت. سخنرانی‌های آنلاین او با استقبال بسیار زیادی از طرف مخاطبان روبه‌رو شده است. دیوید هاروی به جهت فعالیت‌های پژوهشی و اجتماعی خود، جوایز و افتخارات زیادی به دست آورده که از آن‌ها می‌توان به عضویت در آکادمی بریتانیا و فرهنگستان هنر و علوم آمریکا و همین‌طور کسب نشان پترون اشاره کرد.

بهترین کتاب‌های دیوید هاروی

دیوید هاروی یکی از پژوهشگران مطرح در زمینه‌ی جامعه‌ شناسی و نظریات مارکسیستی است. در این بخش، به بهترین کتاب‌های دیوید هاروی خواهیم پرداخت:

کتاب مارپیچ سرمایه (The Winding Paths of Capital): این کتاب حاصل گفت‌وگویی میان دیوید هاروی و جووانی اریگی است. دیوید هاروی از جووانی اریگی، به عنوان یکی از مهم‌ترین اندیشمندان سیستم‌های جهان، پرسش‌هایی را درباره‌ی افکار و نظریاتش می‌پرسد. در بخش دوم این کتاب نیز پژوهشی از وزارت دفاع بریتانیا درباره‌ی آینده‌ی جهان آورده شده است.

کتاب امپریالیسم نوین (The New Imperialism): در طول تاریخ، امپراتوری‌های مختلفی همچون ایران، چین و روم وجود داشته‌اند. وجود چنین قدرت‌هایی پژوهشگران تاریخ را بر آن می‌دارد تا به تعریف امپراتوری و چگونگی تشکیل آن بپردازند. در این میان، پس از جنگ جهانی دوم، دولت ایالات متحده‌ی آمریکا به شکل نوینی از امپراتوری تبدیل شد که فهم چگونگی این اتفاق نیاز به بررسی‌های دقیق دارد. در این کتاب به این موضوع پرداخته شده است. این کتاب با نام «امپریالیسم جدید» نیز ترجمه شده است.

کتاب فضاهای نولیبرال‌سازی (Spaces of Neoliberalization): نئولیبرالیسم یکی از مفاهیمی است که امروزه مورد توجه بسیاری از اندیشمندان و کنشگران سیاسی قرار گرفته. ایده‌ی اصلی نئولیبرالیسم این است که هر چه بیشتر فضای اجتماعی را برای انباشت سرمایه فراهم کند. به همین دلیل هم در تقابل با سوسیال‌دموکراسی قرار می‌گیرد که رفاه و عدالت اجتماعی از مهم‌ترین اصول آن است. دیوید هاروی در این کتاب به بررسی نئولیبرالیسم می‌پردازد.

کتاب فضاهای امید (Spaces of Hope): در طول تاریخ، جنبش‌های مختلفی تلاش کردند تا جوامع عادلانه‌ای بسازند، اما این جنبش‌ها هیچ‌گاه نتوانستند به آرمان‌های متعالی خود دست پیدا کنند. دیوید هاروی در این کتاب جنبش‌های انقلابی را بررسی می‌کند و می‌کوشد تا عدم موفقیت آن‌ها را توضیح دهد.

کتاب بیماری فراگیر در عصر نئولیبرال (Anti-Capitalist Politics in the Time of COVID-19): بیماری کرونا تاریخ را به قبل و بعد از خود تقسیم کرد و باعث شد که انسان‌ها در بسیاری از مناسبات خود تجدید نظر کنند. یکی از این حوزه‌هایی که ذهن بسیاری از پژوهشگران را به خود مشغول کرد سیاست‌گذاری‌های اقتصادی بود. بیماری کرونا به ما نشان داد که جوامع حاضر تا چه اندازه ضعیف هستند و ممکن است در اثر یک فاجعه دچار فروپاشی بشوند. کتاب بیماری فراگیر در عصر نئولیبرال به این موضوع می‌پردازد و مقالات اندیشمندان مختلفی را چون دیوید هاروی در بر می‌گیرد.

کتاب روش و نظریه در علوم اجتماعی: کتاب روش و نظریه در علوم اجتماعی یادداشت 9 اندیشمند را در بر می‌گیرد که یکی از این اندیشمندان دیوید هاروی است. با خواندن این کتاب متوجه خواهید شد که روش‌شناسی و نظریه نسبت بسیار مهمی با یکدیگر دارند، به گونه‌ای که روش‌شناسی بدون نظریه بی‌معنا و نظریه بدون روش‌شناسی غیر قابل استفاده است.

کتاب‌هایی که در اینجا معرفی کردیم از جمله بهترین آثار دیوید هاروی است. دیوید هاروی کتاب‌های دیگری نیز دارد که از آن‌ها می‌توان به «راهنمای سرمایه‌ی مارکس» (A Companion to Marx’s Capital) و «مارکس، سرمایه و جنون عقل اقتصادی» (Marx, Capital and the Madness of Economic Reason) اشاره کرد.