زندگینامه سیروس شمیسا
سیروس شمیسا، زادهی 29 فروردین ماه سال 1327 در رشت است. او پس از گذراندن تحصیلات خود در دبیرستان، در رشته پزشکی دانشگاه شیراز پذیرفته شد ولی طولی نکشید که از ادامه این رشته صرف نظر کرد و در همان دانشگاه به تحصیل رشته ادبیات فارسی همت گماشت. شمیسا این رشته را تا مقطع دکترا ادامه داد و در حوزه تحصیلی خود نیز کتابهای بسیاری نگاشت که هم اکنون به عنوان منابع مهم در دانشگاههای کشور تدریس میشوند.
شمیسا و سبک شناسی ادبیات
اگر از اهالی ادبیات و تحقیق و تفحص در این حوزه باشید، بیشک نام کتاب های چهارجلدی سبک شناسی سیروس شمیسا را شنیدهاید. وی در این کتاب ها به شرح و بررسی انواع سبک های ادبی موجود در زبان فارسی میپردازد. در جلد نخست کلیاتی از سبک شناسی به مخاطبین آموزش داده میشود و در جلد های بعدی به ترتیب به سبک شناسی در شعر، نثر و ارائه تمریناتی در زمینه سبک شناسی پرداخته شده است.
شایان ذکر است که وی در حوزه سبک شناسی از «لئواسپیترز» پیروی میکند و بر این عقیده است که سبک شناسی بین تاریخ ادبیات و زبان شناسی پل میزند و در این رابطه اینگونه بیان میدارد: «این از این روست كه در این كتاب علاوه بر شرح جریان هاى ادبى گاهى به ضرورت به زندگى شاعران هم اشارههایى شده است».
تحلیل شمیسا دربارهی شعر نو
نظرات شمیسا در رابطه با شعر نو، شنیدنی و جالب است. وی معتقد است که تفاوت اصلی شعر عصر ما و اشعار کهن، در از بین بردن مرزهای لغوی و کلامی و گشودن دروازههای جدیدی از معانی به روی کلمات است. چنین چیزی در ادبیات کهن و اشعار مقفا و موزون پذیرفتنی نیست؛ چراکه در آن اشعار، فقط انواع خاصی از کلمات حق ورود به شعر را داشتند و حتی کلمات مورد استفاده در غزل، با کلمات قصیده تمایز داشت اما شعر نو این بایدها و نبایدها را از میان برداشت.
وی اشعار سهراب سپهری، فروغ فرخزاد، نیما یوشیج و مهدی اخوان ثالث را در دسته اشعار آزاد جای میدهد و شعر احمد شاملو را شعر سپید مینامد.
از نظر سیروس شمیسا اشعار نو در سه دسته شعر آزاد، سپید و موج نو دسته بندی میشند.
در رابطه با دسته آخر نیز، از نظر وی، این سبک شعری وزن و عروض و حتی آهنگ ندارد و تفاوت آن در نحوه استفاده از کلمات، بیان و استفاده از تخیل است.
کتاب های سیروس شمیسا
- کتاب اساطیر و اساطیرواره ها
- کتاب نگاهی به سهراب سپهری
- کتاب معانی
- کتاب شاهنامه ها
- کتاب سبک شناسی نثر
- کتاب نگاهی به فروغ فرخزاد
- کتاب یونگ میگوید
- کتاب نگاهی تازه به بدیع
- کتاب مکتب های ادبی
- کتاب گزیده منطق الطیر
- کتاب برتری بین بلاغت عرب و عجم
- کتاب کلیات سبک شناسی
- کتاب اخبار باغ های بزرگ
- کتاب نگاهی به تاریخ و اساطیر ایران باستان
- کتاب مصطلحات الشعرا
- کتاب مولانا و چند داستان معنوی
- کتاب یادداشت های حافظ
- کتاب نگاهی به سپهری
- کتاب تاریخ سری بهادران فرس قدیم
- کتاب مونسون
- کتاب فرهنگ عروضی
- کتاب زندگانی قدیمی ست
- کتاب نقد ادبی
- کتاب داستان یک روح
- کتاب عطیه کبری موهبت عظمی