کهربا
نویسنده ی این کتاب محمدعلی سپانلو می باشد که به دلایلی با نام مستعار ژوزف بابازاده در سوئد به چاپ رسیده است.
در سال ۲۰۰۴ انتشارات آرش در سوئد رمانی منتشر کرد به نام «کهربا». نویسنده این رمان خودش را با نام «ژوزف بابازاده» به خوانندگان معرفی کرده بود. پختگی قلم، و همچنین وصف تهران در سالهای دهه ۱۳۳۰ و نیز تسلط نویسنده بر محافل و کافههای روشنفکری و بحثهایی که در این رمان بین روشنفکران در سالهای پیش از انقلاب درمیگیرد، و همچنین پارهای از شخصیتها که مابهازای بیرونی دارند و آشنا به نظر میرسند، این تصور را به وجود آورد که نویسنده این رمان محمد علی سپانلوست. اما هرگز تا زمانی که سپانلو زنده بود، این موضوع رسماً تأیید یا تکذیب نشد.
اکنون پس از درگذشت محمد علی سپانلو، مسعود فیروزآبادی مدیر نشر آرش در سوئد که یکی از باسابقهترین ناشران خارج از ایران به شمار میآید، از هویت نویسنده سرشناس و قدیمی کشورمان و نویسنده واقعی «کهربا» پرده برمیدارد: محمد علی سپانلو.
«ژوزف بابازاده» در مقدمه این کتاب مینویسد:
«به جا بود که این داستان با دو امضاء منتشر میشد: اول نام واقعی خود من، دوم نام یکی از نویسندگان سرشناس و قدیمی کشورمان که بانی اصلی نگارش این کتاب بوده است. (…) در طی دو سالی که من این رمان را مینوشتم فکر میکردم که او راضی خواهد شد کتاب با اسم هردویمان به چاپ برسد. متأسفانه به هیچ قیمتی حاضر نشد که این راه حل عادلانه را بپذیرد.»
در «کهربا» نشانههایی پنهان و گاهی هم کاملاً آشکار از کنش شخصیتهای نامآشنایی مانند غلامحسین ساعدی، فروغ فرخزاد، علی شریعتی، مهدی اخوان ثالث، معصومه سیحون، مینا اسدی و طاهره صفارزاده وجود دارد. محمد علی سپانلو در مقدمه «کهربا» از قول «ژوزف بابازاده» میگوید قصدش این بوده است که دورهای از تاریخ روشنفکری ایران را نشان دهد: دورهای که کمکم «میخانهها به سوگخانهها» تبدیل میشوند، در همه میدانهای شهر «روز جنگ فرشته با اهریمن» است و بین روشنفکران در محافل ادبی و هنری و در کافهها بحثهای تندی درباره نهضت چپ درمیگیرد.
The author of this book is Mohammad Ali Spanloo, who was published in Sweden under the pseudonym Joseph Babazadeh for some reason.