توسعه مدرنیسم و اسلام گرایی در ایران و ترکیه
این کتاب بر آنست که داده ها و حقایق یک دوره ی معین تاریخی در موضوع توسعه ی مدرنیسم و اسلام گرایی در ایران و ترکیه را، در ظرف متدهای تحقیق جامعه شناختی در هم آمیزد، تجزیه و تحلیل کند و قابل مصرف و جذب سازد. شاید که چراغی برای راه آینده فراهم آید.
مدرنیسم به مفهوم اروپایی گرایی در امپراتوری های عثمانی و ایران، ماده ی اساسی این تحلیل تاریخی- جامعه شناختی است. این ترم مفهومی دوگانه دارد؛ از سویی به معنی نوسازی، نوزایی، تحول و توسعه ی اجتماعی است و از سوی دیگر معرف عنصر بهره کشی در دوره های کلنیالیسم و امپریالیسم است. در دوره های آغازین توسعه ی مدرنیسم در این جوامع (اتفاقی که با تقدم و تاخر چندین دهه و در نسبت های مختلف، عمدتا در طول قرن 19 آغاز شد)، نهادها و سازمان های اجتماعی این کشورها دچار تغییرات پرشتابی شدند. ساخت های سابق به فروپاشی دچار آمدند و ایستایی اجتماعی و خواب دیرینه، به ناچار، جای خود را به پویایی و بیداری ولو نسبی سپردند و نوعی فرنگ گرایی در اندام های مختلف اجتماعی جریان یافت. کتاب حاضر به توضیح این دگرگونی و تحلیل علل و عوامل پیشرفت ها و پس رفت ها می پردازد. از این راه، فروپاشی، تحول و بازسازی نهادهای مختلف اجتماعی، منجمله نهاد مذهب- شیعه گری و آخوندگری در ایران و خلیفه گری و سنی گری در عثمانی- در مرکز مطالعه قرار می گیرد.
تحولات این دوره از آن پس، همچون یک ارثیه ی تاریخی و فرهنگی، در آرایش نیروها و عملکردهای نهادها و سازمان های اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و اقتصادی این کشورها تاثیر گذاشتند و در پرداخت سرنوشت آنها، در دوره های مختلف کمالیسم در ترکیه و پهلویسم و آخوندیسم در ایران، نقش های عمده ایفا کردند. این نقش ها کماکان به بازی اند.
In this book we will read about for instence the religious differences in Iran and Turky